Dyrektywa NIS2 w Polsce — co nowe unijne przepisy oznaczają dla średnich i dużych przedsiębiorstw?

Spis treści: 

1. Co to jest Dyrektywa NIS2?
2. Kogo obejmuje Dyrektywa NIS2?
3. Obowiązki NIS2 dla firm — praktyczne wymagania
4. Kary i odpowiedzialność
5. Wyzwania i korzyści dla średnich i dużych firm

W obliczu dynamicznego rozwoju cyberzagrożeń Unia Europejska zdecydowała się na wzmocnienie ram prawnych dotyczących bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych. Nowa dyrektywa Network and Information Systems 2 — znana szerzej jako Dyrektywa NIS2 — ma na celu zwiększenie odporności cyfrowej w całej UE poprzez szersze objęcie przedsiębiorstw obowiązkami cyberbezpieczeństwa oraz wprowadzenie bardziej rygorystycznych zasad zgłaszania incydentów. W praktyce oznacza to istotne zmiany dla średnich i dużych firm w Polsce, które muszą przygotować się na nowe wymogi, sankcje i procesy zarządzania ryzykiem. 

Co to jest Dyrektywa NIS2?

Dyrektywa NIS2 to unijny akt prawny mający na celu podniesienie ogólnego poziomu cyberbezpieczeństwa przedsiębiorstw i instytucji w całej Unii Europejskiej. Zastępuje ona poprzednią dyrektywę NIS, rozszerzając zakres podmiotów objętych regulacjami oraz wprowadzając nowe obowiązki dotyczące zarządzania ryzykiem, zgłaszania incydentów, monitorowania dostawców usług oraz bezpieczeństwa łańcucha dostaw.

NIS2 został przyjęty na poziomie unijnym w 2022 roku, a kraje członkowskie miały obowiązek implementować jego przepisy do prawa krajowego najpóźniej do 17 października 2024 r. Polska, podobnie jak inne państwa UE, pracuje nad odpowiednią nowelizacją ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, Cyrek 4 Cyber która ma wdrożyć zasady dyrektywy w praktyce. 

Kogo obejmuje Dyrektywa NIS2?

Nowe unijne przepisy cyberbezpieczeństwa nie dotyczą tylko sektora infrastruktury krytycznej. Główne kryteria zakwalifikowania firmy do zakresu NIS2 to:

• Wielkość przedsiębiorstwa – średnie i duże firmy (zatrudniające powyżej 50 pracowników i osiągające obrót powyżej 10 mln euro lub bilans roczny powyżej 10 mln euro) działające w obszarach istotnych dla gospodarki zostają automatycznie objęte przepisami. 
• Sektor działalności – NIS2 wskazuje aż 18 sektorów kluczowych, m.in. zdrowie, produkcja, energetyka, transport, sektor cyfrowy, sektor żywnościowy czy usług finansowych. 
• Rodzaj usług – także dostawcy usług cyfrowych, takich jak chmura obliczeniowa czy centra danych, mogą być objęci regulacjami niezależnie od wielkości. 

Z tego względu wiele średnich i dużych przedsiębiorstw w Polsce musi przeprowadzić samoidentyfikację, aby określić, czy podlega nowym zasadom, zanim zacznie planować działania wdrożeniowe. 

Obowiązki NIS2 dla firm — praktyczne wymagania

Dla firm objętych dyrektywą Cyrek 4 Cyber kluczowe będą nowe obowiązki NIS2 dla firm, obejmujące kluczowe obszary zarządzania cyberbezpieczeństwem:

Zarządzanie ryzykiem i bezpieczeństwo operacyjne

Podmioty muszą wprowadzić systematyczne podejście do identyfikacji, analizy i zarządzania ryzykiem cybernetycznym. Obejmuje to:

• Polityki bezpieczeństwa i procedury reagowania na incydenty,
• Analizy ryzyka i oceny bezpieczeństwa systemów informatycznych,
• Plany ciągłości działania i odzyskiwania po awarii. 

Raportowanie incydentów

Przedsiębiorstwa są zobowiązane do zgłaszania istotnych incydentów naruszenia cyberbezpieczeństwa właściwym organom w określonych terminach, co ma poprawić przejrzystość i zdolność reagowania w UE. 

Bezpieczeństwo łańcucha dostaw

Dyrektywa znacząco podkreśla konieczność nadzoru nad bezpieczeństwem łańcucha dostaw IT, co dotyczy zarówno dostawców zewnętrznych, jak i integracji rozwiązań technologicznych. 

Nadzór i audyty

Firmy będą podlegały nadzorowi ze strony krajowych organów regulacyjnych, a w przyszłości audytom zgodności z NIS2, co wiąże się z wymogami dokumentacyjnymi i kontrolami. 

Kary i odpowiedzialność

Brak zgodności z Dyrektywą NIS2 w Polsce może mieć poważne konsekwencje:

• Kary finansowe — nawet do 10 milionów euro lub 2% rocznego obrotu, jeśli organizacja nie spełnia wymogów bezpieczeństwa. 
• Odpowiedzialność zarządu — wysoka odpowiedzialność osobista kierownictwa za brak zgodności z przepisami. 

Takie sankcje mają skłonić przedsiębiorstwa Cyrek 4 Cyber do poważnego traktowania cyberbezpieczeństwa, nie tylko jako elementu IT, ale jako strategicznej funkcji biznesowej. 

Wyzwania i korzyści dla średnich i dużych firm

Wdrażanie NIS2 to wyzwanie — wiele przedsiębiorstw nadal nie rozpoczęło przygotowań lub nie postrzega tego jako priorytetu, choć terminy są coraz bliżej. Jednakże odpowiednie przygotowanie może przynieść także korzyści biznesowe:

• Lepsza odporność na cyberzagrożenia i mniejsze ryzyko poważnych naruszeń,
• Wzrost zaufania klientów i partnerów biznesowych,
• Usprawnienie zarządzania ryzykiem i procesami IT.

Przygotowanie do NIS2 powinno stać się integralną częścią strategii firmy, a nie jedynie reakcją na wymogi prawne — budując kulturę bezpieczeństwa i odporności organizacyjnej.

Dyrektywa NIS2 w Polsce oznacza fundamentalne zmiany w podejściu do cyberbezpieczeństwa przedsiębiorstw. Średnie i duże firmy muszą liczyć się z rozległymi wymogami dotyczącymi zarządzania ryzykiem, zgłaszania incydentów, raportowania i bezpieczeństwa łańcucha dostaw. Wdrożenie tych przepisów nie tylko minimalizuje ryzyko kar, ale też podnosi odporność organizacji na współczesne zagrożenia cyfrowe. Dla przedsiębiorstw, które potraktują NIS2 jako szansę na poprawę swojej cyberochrony, nowe regulacje mogą stać się fundamentem silniejszej i bardziej bezpiecznej działalności w erze cyfrowej. 

Dowiedz się więcej o tym, jak stworzyć kompletną kampanię awarenessową na Cyrek 4 Cyber