Kultura organizacyjna – co to jest i jak ją stworzyć 

Kultura organizacyjna to element, bez którego nie ma możliwości stworzenia silnego zespołu i prężnie działającego przedsiębiorstwa. Szeroko rozwinięta kultura organizacji gwarantuje lojalność i zaangażowanie pracowników, co przekłada się na rozwój i wyniki firmy. 

Kultura organizacyjna odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu i definiowaniu tożsamości firmy. Jest to zbiór wartości, norm, przekonań i praktyk, które wpływają na sposób działania organizacji oraz relacje między jej członkami. W artykule tym omówimy, czym jest kultura organizacyjna, dlaczego jest istotna i jak można ją skutecznie stworzyć.

Z poniższego artykułu dowiesz się:  

• Co to jest kultura organizacyjna firmy? 
• Jakie są podstawowe funkcje kultury organizacyjnej?  
• Jak zbudować kulturę organizacyjną?  

Kultura organizacyjna firmy – definicja  

Kultura organizacyjna w firmie to całość fundamentalnych założeń – ogół wartości, zachowań, przekonań i norm, które tworzą charakter przedsiębiorstwa i wyznaczają jego model funkcjonowania. To również sposób, w jaki kadra rozumie i praktykuje wartości firmy.

Kultura organizacyjna może być zdefiniowana jako zbiór wzorców zachowań, wartości, przekonań i norm, które są współdzielone i akceptowane przez członków organizacji. Jest to swoisty system wartości, który wpływa na podejmowanie decyzji, sposób komunikacji oraz ogólną atmosferę panującą w firmie.

Definicja kultury organizacyjnej

Kultura dotyczy wspólnych poglądów członków organizacji i wpływa na właściwy klimat organizacyjny.  

Wyróżniamy cztery typy kultury organizacyjnej:  

• kultura klanu – w tym modelu liderzy są mentorami, a działalność firmy jest nastawiona na przyjazną lub wręcz rodzinną atmosferę wśród kadry. Priorytetem jest budowanie zaangażowanego zespołu, który docenia lojalność i tradycję. 
• kultura adhokracji – nowoczesne i dynamicznie działające środowisko pracy, w którym nacisk położony jest na kreatywność, własną inicjatywę i tworzenie nowych rozwiązań dla klientów. 
• kultura rynku – typ stawiający na realizację zadań i wyniki oraz budowę lepszej pozycji na rynku. Pracownicy są motywowani osiąganiem celów, a liderzy podejmują decyzje samodzielnie. 
• kultura hierarchii – model przedsiębiorstwa z ustaloną strukturą i zasadami. Nacisk położony jest tu na wydajność. Zadaniem liderów jest umożliwienie pracownikom korzystania z wyznaczonych procedur. Firma tego typu stawia na planowanie, stabilność działania i systematyczne poprawianie wyników możliwie niskim kosztem. 

Podstawowe funkcje kultury organizacyjnej  

Funkcje związane z kulturą organizacyjną firmy obejmują: 

• utrzymywanie tożsamości organizacyjnej i orientacji na cele przedsiębiorstwa – kultura organizacyjna określa jakie są cele i wartości promowane przez firmę oraz podkreśla jej indywidualny charakter. Stanowi drogowskaz dla pracowników określający priorytety i najważniejsze kierunki rozwoju. 
• wyznaczanie zasad władzy – wskazuje kryteria podziału władzy i ról w firmie i pomaga unikać konfliktów na tym polu. 
• wzmacnianie pracowniczych wartości – kultura organizacyjna łączy zespół wokół wartości i celów wyznaczonych przez przedsiębiorstwo. Sprzyja też budowaniu poczucia więzi i przynależności. 
• ułatwianie komunikacji – właściwa kultura organizacyjna wpływa na otwartą komunikację między kadrą i promuje otwartość oraz szacunek. Dzięki temu pracownicy są bardziej skłonni do wspólnego rozwiązywania problemów, dzielenia informacjami i aktywnego działania. 
• kreowanie przewagi na rynku pracy – poszczególne elementy kultury organizacyjnej są w stanie zbudować jej przewagę konkurencyjną na rynku dzięki tworzeniu unikalnych usług i produktów, budowaniu więzi z klientem, zdolności do innowacji oraz lojalności pracowników. 

Proces tworzenia kultury organizacyjnej

Budowanie kultury organizacyjnej firmy wymaga strategicznego planu oraz zaangażowania zarządu i kadry kierowniczej. Przy tworzeniu kultury organizacyjnej należy wziąć pod uwagę wiele czynników oraz zdawać sobie sprawę, że jest to proces długotrwały. Oto kilka kluczowych kroków, które pomogą zbudować kulturę organizacji: 

1. Zdefiniuj wartości i cele – określ jakie wartości są ważne dla firmy i jakie cele ma nieść ze sobą kultura organizacyjna. Zdefiniuj jakie postawy i cechy są pożądane u członków zespołu. 

2. Zakomunikuj wartości i cele zespołowi – upewnij się, że cele i wartości firmy są znane wszystkim pracownikom. Do utrwalenia wiedzy wykorzystuj wszystkie kanały komunikacji wewnętrznej.  

3. Dobieraj właściwych pracowników – podczas selekcji i rekrutacji nowych pracowników zwracaj uwagę nie tylko na kwalifikacje zawodowe, ale również na dopasowanie profilu kandydata do wartości kultury organizacyjnej.  

4. Zaangażuj liderów – zachęć liderów do budowania i promowania kultury organizacyjnej, ponieważ powinni być przykładem dla reszty zespołu w zakresie wartości firmy.  

5. Zadbaj o komunikację – zadbaj o otwartą komunikację w firmie. Pracownicy powinni mieć możliwość swobodnego dzielenia się opiniami, pomysłami czy obawami związanymi z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Działania te mogą wspierać regularne spotkania, kursy, warsztaty lub briefy.  

6. Stwórz warunki rozwoju i system nagród – zapewnij pracownikom możliwość rozwoju zawodowego poprzez szkolenia, mentoring i programy rozwoju osobistego. Zadbaj też o przejrzysty system nagród, który będzie uwzględniał wkład zespołu w rozwijanie kultury organizacyjnej.  

7. Monitoruj realizację założeń – systematycznie sprawdzaj wpływ kultury organizacyjnej na życie firmy. Nie zamykaj się na zmiany, jeśli zajdzie potrzeba dostosowania kultury do zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych. 

Wpływ kultury organizacyjnej na budowanie firmy 

Pojęcie kultury organizacyjnej odgrywa niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa i budowaniu jego integracji wewnętrznej. W założeniu ma wspierać pracowników i jeśli faktycznie spełnia swoją funkcję, wpływa to wymiernie nie tylko na spójność i samopoczucie zespołu, ale również wyniki finansowe całej firmy. 

1. Tożsamość firmy: Kultura organizacyjna nadaje firmie tożsamość i odróżnia ją od innych organizacji. Tworzy unikalną atmosferę i styl działania, co może przyciągać zarówno klientów, jak i pracowników.
2. Motywacja pracowników: Pozytywna kultura organizacyjna może motywować pracowników do większego zaangażowania i lepszych wyników. Pracownicy czują się bardziej związani z firmą i jej wartościami, co sprzyja efektywnej pracy.
3. Efektywność i innowacyjność: Kultura organizacyjna może wpływać na efektywność działania firmy oraz jej zdolność do generowania innowacyjnych rozwiązań. Otwartość na nowe pomysły i przyzwyczajenie do eksperymentowania są często wynikiem odpowiednio rozwiniętej kultury organizacyjnej.